Recenzja filmu

Dyskretny urok burżuazji (1972)
Luis Buñuel
Fernando Rey
Paul Frankeur

Przepyszny żart Bunuela

Luis Buñuel, autor "Dyskretnego uroku burżuazji", to ojciec surrealizmu, mistrz groteski i awangardy w kinie. Obok Pedro Almodovara jest najbardziej znanym i cenionym hiszpańskim reżyserem. Jego
Luis Buñuel, autor "Dyskretnego uroku burżuazji", to ojciec surrealizmu, mistrz groteski i awangardy w kinie. Obok Pedro Almodovara jest najbardziej znanym i cenionym hiszpańskim reżyserem. Jego niezwykłe spojrzenie na świat i oryginalność mogliśmy podziwiać w takich filmach, jak "Anioł zagłady" czy "Pies andaluzyjski". Jednak pełnię formy osiągnął Buñuel w swoim najsłynniejszym filmie. "Dyskretny urok burżuazji", bo o nim mowa, na stałe wpisał się do klasyki kina.

Reżyser po raz kolejny podejmuje swój ulubiony temat, w niezwykle subtelny i dowcipny sposób krytykując burżuazję. Obserwujemy grupkę przedstawicieli wyższej sfery, charakteryzujących się nienagannymi manierami i wzorowym zachowaniem. Trzech mężczyzn i trzy kobiety bezskutecznie próbują spożyć wspólny posiłek. Chociaż podejmują wiele prób, do uroczystej biesiady nie dochodzi, gdyż na ich drodze stają coraz to bardziej absurdalne powody. Bohaterowie są zabawni i wzbudzają sympatię toteż z prawdziwą przyjemnością obserwujemy ich walkę z ograniczeniami wynikającymi z przynależności do danej grupy społecznej. Ich konsekwentne (choć coraz bardziej męczące) dążenie do konsumpcji przypomina dążenie do osiągnięcia doskonałości, do najedzenia się własną pychą i dumą. Dumą z faktu bycia "burżujem", społeczną elitą, współczesnym patrycjuszem. Ich głód jest tak silny, że są gotowi nawet poświęcić życie, aby tylko go zaspokoić (świetna scena z mężczyzną, który ryzykuje życie dla kawałka pieczonej baraniny). A może to po prostu inteligentne wyolbrzymienie konsumpcjonizmu burżuazji, ich wystawnego stylu życia, filozofii "nażarcia się" ponad wszystko.

Całość utrzymana jest w przyjemnym, subtelnym i lekkim tonie, przyprawiona czarnym humorem i przyozdobiona odrobiną absurdu i groteski. Sceny posiłków są bardzo plastyczne, potrawy wyglądają niezwykle kusząco, wzbudzają w odbiorcy uczucie głodu. Mam wrażenie, iż reżyser chciał nam w ten sposób pokazać, że taki styl życia jest nieco pociągający, kusi swoim dyskretnym urokiem. Buñuel rozprawia się z burżuazją w sposób nad wyraz inteligentny i zgrabny. Nie ma przytłaczającego klimatu i przejmującego uczucia odrazy, które mogliśmy odczuwać w innym obrazie hiszpańskiego reżysera, "Aniele Zagłady". Nie oznacza to wcale, że "Dyskretny urok..." pozbawiony jest pikanterii. Jest kilka drastycznych scen, trochę krwi, przemocy i seksu (jak choćby komiczna sytuacja z eleganckim małżeństwem, które ucieka przed gośćmi do ogrodu aby zaspokoić wzajemne żądze). Jednak nawet te, z pozoru amoralne sceny, nie budzą u widza zgorszenia, tylko lekki uśmiech. I tak właśnie trzeba odbierać ten film. Jako ironiczny żart, delikatną, acz wymowną kpinę, błyskotliwą satyrę na otaczający świat i ludzi.

Fabuła filmu jest fragmentaryczna, brak jej spójności i klasycznej akcji. Jest to raczej zbiór wielu scen połączonych wspólną tematyką. Reżyser własne poglądy osadza w granicach najróżniejszych filmowych gatunków. Komedia, erotyk, satyra, groteska, dramat - wszystkie te style są odpowiednio wyważone, nie "gryzą się" ze sobą, dzięki czemu "Dyskretny urok burżuazji" ogląda się znakomicie. Nieco chaosu wkrada się w licznych scenach snów. Buñuel wprowadza odrobinę mistycyzmu i tajemniczości. Przez chwilę nie wiemy, co się dzieje naprawdę, a co jest tylko fantazją. Bardzo ciekawy jest zabieg zastosowania "snu we śnie", kiedy jeden z bohaterów budzi się z jednego snu ale tak naprawdę śni dalej i przebudzi się ponownie.

Brzmi zawile? Może kiedy pisze o tym amator. Jednak Luis Buñuel to prawdziwy mistrz kina, który z niezwykłą gracją i lekkością porusza się po każdej filmowej płaszczyźnie. "Dyskretny urok burżuazji", być może najlepsza satyra w historii kina, jest tego najlepszym przykładem.
1 10
Moja ocena:
8
Czy uznajesz tę recenzję za pomocną?

Pobierz aplikację Filmwebu!

Odkryj świat filmu w zasięgu Twojej ręki! Oglądaj, oceniaj i dziel się swoimi ulubionymi produkcjami z przyjaciółmi.
phones